Tanım olarak gıdalarda su aktivitesi; gıdanın içerisinde bulunan suyun buhar basıncının, aynı sıcaklıktaki saf suyun buhar basıncına oranıdır ve simgesi aw’dir. Teorik olarak su aktivitesi değeri 0 ile 1 arasındadır; ancak gıdalarda su aktivitesi 0,1 ile 0,99 değerleri arasında değişir. Oran ifade ettiği için, su aktivitesinin birimi yoktur. aw= P/P0 P: Gıdanın içindeki suyun buhar basıncı, P0: Saf suyun buhar basıncı Bir gıdanın su aktivitesi,…
Karamuk, Amerika Birleşik Devletleri’nin kuzeydoğu bölgesi, orta ve güney Avrupa’nın birçok bölgesi ve Pakistan’ın kuzey bölgesi de dahil olmak üzere Güney Asya’da yayılış gösteren çalı formunda Berberis cinsi bir bitkidir. Bununla birlikle Dünya üzerinde yaklaşık 500 farklı türü bulunduğu bildirilmektedir. Bu cinsin Türkiye genelinde dört türü doğal olarak bulunmakta olup bunlar; Berberis vulgaris, Berberis integerrima, Berberis crataegina, Berberis cretica olarak bildirilmektedir. Karamuk, Türkiye’de (genellikle Batı…
İnsanoğlunun beslenme ve gıda anlayışında tarih boyunca üç önemli kırılma anı mevcuttur. İlki ateşin keşfidir ki, insanoğluna yiyeceklerini ateşte pişirme imkanı tanımıştır ve o zaman için önemli bir devrimdir. İkincisi, Neolitik Dönem’de tarımın keşfidir. Tarım ile insanoğlu tüketebileceğinden daha fazla miktarda gıda üretebilme kabiliyetine sahip olmuştur. Böylelikle, göreceli olarak gıdayı temin etme konusunda bir nebze olsun rahatlığa erişmiştir. Sanayi Devrimi ise üçüncü önemli kırılma anıdır.…
Berberidaceae familyasına ait olan kızamık (Berberis vulgaris L.), 1-2 metre boylarında bodur ve çalı formunda bir bitkidir ve Dünya’da bulunduğu 5-6 ülkeden biri Türkiye’dir. Bu makale iki kısımdan oluşmaktadır. İlk kısımda, kızamık bitkisi ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. İkinci kısımda, yani daha aşağıdaki kısımda ise kızamık bitkisinin sağlığa faydaları ve tüketimi ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Kızamık meyvesi parlak kırmızı-pembe renkte ve yaklaşık 1 cm…
Kırmızı kuşburnu kadar bilinmeyen ancak içerdiği bazı bileşikler açısından daha üstün olan kuşburnu türlerinden biri de “kara kuşburnu” olarak bilinen Rosa pimpinellifolia L. meyvesidir. Kara kuşburnu, Rosa familyasına ait sağlık açısından son derece faydalı, yabani bir meyvedir. Rengi mor-siyah olup, sivrimsi ve oval olan kırmızı kuşburnuya nazaran daha tombuldur. Bazı yörelerde “koyungözü”, “siyah kuşburnu” veya “şilan” olarak da anılmaktadır. Kara kuşburnu yaklaşık 1 metre kadar…
Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar, esas itibari ile “insanoğlunun yaklaşık 150 yıllık genetik çalışmalarının kazandırmış olduğu en önemli kabiliyetin ürünleridir” denilse, mübalağa edilmiş olmaz. Canlıların sahip oldukları karakteristik özelliklerin, onların genlerinde kodlandığını Gregor Mendel (1822-1884)‘in çalışmalarıyla birlikte yaklaşık 150 yıl önce keşfetmeye başladık. Bununla birlikte insanoğlu, karakterin atadan oğula geçtiğini çok uzun bir zamandır biliyor ve bunu uyguluyordu. Örneğin tarımda, köpek veya at yetiştiriciliğinde damızlık kullanımı, 10…
Yabani (ekşi) elma, genellikle dağ yamaçlarında ve kırsal arazilerde kendiliğinden ve doğal olarak yetişen bir elma çeşididir. Yabani elma, ortalama 3 cm çapında, beyaz etli, güzel kokulu ve aromalı, sarı veya kırmızı renkli bir meyve olup, yetiştiği yörelerde genellikle çaya katılmak sureti ile (limon yerine) tüketilen bir meyve olarak karşımıza çıkmaktadır. Rosaceae familyasından Malus communis L. cinsine ait olan elmalar genel olarak; % 85 su,…
Son dönemlerde oldukça popüler hale gelen besin mayaları, esasen ekmek ve bira mayası olarak da kullanılan Saccharomyces cerevisiae türü mayaların çoğaltılıp, durultulup, kurutulduktan sonra da ısıl işlemle inaktif hale getirmesi ile üretilen yeni nesil ticari ürünlerdir. Yani ürün, tamamıyla maya hücrelerinin kurutulmuş halidir. Bu tür mayalar, B grubu vitaminleri çok yüksek miktarda üretebilme kabiliyetine sahiptir. Besin mayaları, ticari ürün olarak dünya genelinde “nutritional yeast” veya…
Çeşni ve baharatlar, bir gıdanın var olan lezzetini arttırmak, zenginleştirmek veya kötü tadı baskılamak amacıyla kullanılan bileşenlerdir. Lezzet, bir gıdanın ağza alındıktan sonra, dil ve burun ile algılanabilen tüm karakteristiklerinin insanlarda oluşturduğu bakiye his olarak tanımlanabilir. Gıdanın tanımı yapılırken, lezzetin insanoğlu için bir ihtiyaç olduğuna değinilmişti (bkz. Gıda ve Beslenme; Tanımlar, Tarihsel Gelişim ve Besin Öğeleri). Dolayısıyla, gıdalardan bir lezzet beklentisi de doğmaktadır. Bu bağlamda,…